Πειρατεία (Μέρος 1ο)

Με αφορμή το κλείσιμο ενός ακόμα bittorrent tracker, σκέφτηκα να πω μερικά πράγματα σχετικά με την πειρατεία. Ο γνωστός torrentspy.com, προστέθηκε στη λίστα των tracker που δεν άντεξαν τη νομική δίωξη και τα πρόστιμα. Πριν λίγους μήνες έκλεισε και το demonoid, ίσως ένας από τους μεγαλύτερους tracker. Από πίσω φυσικά βρίσκεται ο RIAA, η οποία βλέποντας την αλματώδη πτώση των πωλήσεων στο χώρο της μουσικής και του κινηματογράφου, βάζει λυτούς και δεμένους για να περιορίσει το φαινόμενο... Μήπως όμως αυτός δεν είναι ο σωστός τρόπος για να περιορίσεις ένα παράνομο φαινόμενο? Γιατί η παρατεία είναι παράνομη, πώς να το κάνουμε. Δεν έχω σκοπό να σταθώ ούτε στο πλευρό των εταιρειών( δυστυχώς δεν διαθέτω καμία εταιρεία), αλλά ούτε και των χρηστών( που εκεί ανήκω και γω). Θα προσπαθήσω να είμαι όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικός και να εξετάσω τους λόγους και τις αιτίες που κάνουν το κόσμο να προτιμάει το "κλεμμένο"... Και η δικαιολογία οτι το κλεμμένο είναι πιο γλυκό, δεν στέκει... Αντίθετα κολλάει η παροιμία ότι μόνος καυγάς δεν γίνεται. Και οι δύο μεριές έχουν τα δίκια τους και το θέμα είναι το κατά πόσο είμαστε έτοιμοι να παραδεχτούμε και οι δύο μεριές τα λάθη μας... Μια παρατήρηση. Επείδη θεωρώ ότι το θέμα είναι πολύ μεγάλο και εξερτάται από το είδος του διακινούμενου υλικού, θα το χωρίσω ανάλογα με το είδος αυτό, αφού οι λόγοι είναι διαφορετικοί κατά περίπτωση.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με το πιο πολυσυζητημένο, που αποτελεί και κορυφή του παγόβουνου και πάνω σε αυτό στηρίζονται και οι περισσότερες δικαστικές διαμάχες. Την διακίνηση μουσικής και ταινειών....
Όλοι μας σήμερα διαθέτουμε μια συλλογή μουσικής και ταινειών στο σκληρό μας δίσκο , 'η σε cd-dvd. Κάποια από αυτά είναι αντίγραφα αυθεντικών, αλλά η πλειοψηφία είναι κατεβασμένη από το internet. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό?
Η αντιγραφή οπτικοαουστικού υλικού δεν είναι κάτι καινούριο. Μάλιστα έχει αρκετές δεκαετίες ζωής. Συγκεκριμένα από την εφεύρεση του κασσετοφώνου. Δεν υπάρχει κανείς που δεν έγραψε έστω και για μια φορά σε κασσέτα ένα τραγούδι από το ραδιόφωνο,'η μια ταινεία από τη τηλεόραση. Και φυσικά όλοι μας δώσαμε κάποια στιγμή κάποια από αυτές τις κασσέτες σε φίλους, συγγενείς, γνωστούς. Έπειτα με την έλευση του cd, πολλοί τα αντιγράψαμε και πάλι σε κασσέτες, για να τα ακούμε στο walkman μας ή στο αμάξι. Και πάλι κάποιες από αυτές τις κασσέτες κατέληξαν σε άλλα χέρια. Το φαινόμενο αυτό είναι αθώο και αυθόρμητο. Και οι εταιρείες το ήξεραν. Ιδιαίτερα μερικές ήταν και από αυτές που εφεύρανε τα τεχνικά μέσα για να συμβεί αυτό. Γιατί όμως δεν έδιναν σημασία? Μα γιατί το φαινόμενο ήταν πολύ περιορισμένο. Σε πόσους πια θα μπορούσες να δώσεις μια κασσέτα σου? Σε 2, σε 5, σε 10? Άντε σε 20. ΚΑι φυσικά όλοι ήταν από το στενό σου περιβάλλον. Απειροελάχιστο ποσοστό σε σχέση με τις τότε πωλήσεις. Με την έλευση όμως των δικτύων p2p , αυτό το πάρε-δώσε ξέφυγε από τα στενά αυτά όρια. Τώρα η ανταλλαγή δεν περιοριζόταν από σύνορα και γνωριμίες. Μπορούσες να διαμοιράσεις σε λίγα λεπτά ένα αρχείο με κάποιον που δεν ήξερες κάν, και βρισκόταν στην άλλη άκρη της γής. Με την έλευση του NAPSTER, του πατέρα των p2p δικτύων, όλοι μπορούσαν να αποκτήσουν σε λίγο καιρό περισσότερα τραγούδια και από ότι θα διέθεται μέχρι τότε μόνο ένας πολύ μεγάλος ραδιοφωνικό σταθμός. Φυσικά σήμερα το ίδιο κάνουν και κάποια ραδιόφωνα, καφετέριες και club, αλλά αυτό δεν είναι στο θέμα μας... Εδώ μιλάμε για αφιλοκερδής και προωπική χρήση των αρχείων. Αν βγάζεις λεφτά από αυτά, δεν έχεις καμιά δικαιολογία να μην τα αποκτήσεις νόμιμα. Βλέποντας οι εταιρείες αυτή τη κατάσταση θορυβήθηκαν και άρχισαν να βλέπουν τις πωλήσεις τους να πέφτουν με γεωμετρική πρόοδο. Το αποτέλεσμα ήταν να μην βγάζουν τα κέρδη που είχαν και να αυξάνουν τις τιμές με αντίστοιχη πτώση της ποιότητας. Δεν μιλάω για ποιότητα της μουσικής ή της ταινείας. Αυτό είναι τελείως υποκειμενικό. Μιλάω για τη ποιότητα του παρεχόμενου υλικού. Αυτό αλυσιδωτή αντίδραση με τις εταιρείες να χάνουν ακόμα περισσότερα κέρδη,και τους χρήστες να επιδίδονται με ολοένα και αυξανόμενο ρυθμό στη πειρατεία. Γιατί όμως γίνεται αυτό και κατά πόσο είναι δικαιολογημένοι και οι χρήστες?
Είναι γνωστό στους καλλιτεχνικούς κύκλους ότι το μεγάλο κομμάτι των κερδών, δεν το παίρνουν ούτε οι καλλιτέχνες, ούτε οι μουσικοί και οι ηθοποιοί. Το παίρνει ο παραγωγός. Αυτό σημαίνει ότι τα κέρδη είναι υπέρογκα για τις εταιρείες . Σκεφτείται μόνο ότι καμιά εταιρεία δεν έκλεισε ακόμα, παρά την τεράστια πτώση των πωλήσεων!!! Άρα μιλάμε για υπερτιμολόγηση των προιόντων πέρα από κάθε φαντασία... Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι οι εταιρείες έχουν περιθώρια να μειώσουν τις τιμές. Και αυτή είναι και η μόνη λύση για να κερδίσουν ξανά πελάτες. Μαζί φυσικά και με αύξηση της ποιότητας και με σεβασμό στο πελάτη. Προσωπικά νιώθω ότι με κοροιδεύνουν όταν μου ζητάνε 15 ευρώ για ένα cd-single των τεσσάρων κομματιών , από τα οποία τα 3 είναι remixes του πρώτου. Δηλαδή 15 ευρώ για ένα τραγούδι... Ομοίως και για τις ταινείες. Ταινεία σε θήκη dvd-box και χωρίς τίποτα extra, τη θεωρώ το λιγότερο αρπαχτή. Όχι την ταινεία, την πώλησή της. Αντιθέτως οι ταινείες που δίνονται σε πολυτελής θήκες, με πολλά extra, συνεχίζουν να κάνουν καλές πωλήσεις (έχω και εγώ αρκετές τέτοιες, π.χ. LoTR, Indiana Jons, Matrix κ.α.).Τι σημαίνει αυτό? Ότι ο κόσμος θέλει ποιότητα. Αυτή λοιπόν είναι η κίνηση που πρέπει να κάνουνε οι εταιρείες. Όλα τα υπόλοιπα είναι νταιλίκια. Είναι σαν να έχω μαγαζί με σκάρτα , ή υπερτιμημένα προιόντα και να αναγκάζω με τη βία τους πελάτες να μπαίνουν στο μαγαζί μου και να ψωνίζουν.....
Ας πιάσουμε όμως και την πιο σημαντική πλευρά, αυτή των χρηστών... Κάθε χρήστης έχει και μια δικαιολογία της πράξης του. Κάποιες από αυτές είναι όντως βάσιμες και θα έπρεπε να ληφθούν σοβαρά υπόψιν από τις εταιρείες . Κάποιες άλλες όμως είναι αστείες, και κανείς δεν τις αναφέρει, ούτε και θέλει να τις παραδεχτεί. Όντως οι περισσότεροι από εμάς δεν είναι πλούσιοι και σίγουρα δύσκολα θα δίναμε 20 ευρώ για ένα cd ή και περισσότερα για μια ταινεία. Πόσοι όμως από τη μουσική που έχουμε κατεβάσει πραγματικά την ακούμε? Και πόσες από τις ταινείες που έχουμε τις βλέπουμε παραπάνω από μια φορά? Ακούω από φίλους και γνωστούς να μιλάνε για συλλογές mp3 της τάξεως των δεκάδων χιλιάδων και των εκατοντάδων ταινειών. Συγγνώμη αλλά πότε ακριβώς θα προλάβει κανείς να ακούσει όλα αυτά τα τραγουδια ή να δεί όλες αυτές τις ταινείες? Και τελικά πόσα από αυτά τα mp3 του αρέσουν πραγματικά και δεν τα κατέβασε επειδή ήταν απλά μερικά κλικ κόπος? Μήπως δηλαδή και εμείς έχουμε πέσει σε μια καταναλωτική μανία που γιγαντώνεται και από το ανύπαρκτο κόστος?Πολλοί λένε το γνωστό, ότι αυτά τα τραγούδια έτσι και αλλιώς δεν θα τα αγόραζα. Μα τότε σημαίνει ότι δεν σου αρέσουν.... Οπότε τι τα κατεβάζεις? Ομοίως καταρρέει και μια άλλη δικαιολογία. "Έλα μωρέ τώρα που θα πληρώσω κιόλας για να ακούσω αυτή την ατάλαντη.... Μα και τζάμπα που θα την κατεβάσεις, πάλι δεν θα την ακούσεις.
Που θέλω να καταλλήξω με όλα αυτά? Ότι πρέπει καταρχήν να είμαστε φειδωλοί στο τι κατεβάζουμε. Το ότι μπορούμε να κατεβάσουμε τζάμπα τα πάντα, δεν σημαίνει οτι πρέπει και να το κάνουμε. Τουλάχιστον αφού γινόμαστε πειρατές, ας έχουμε κάποιο σοβαρό λόγο. Επίσης καλό είναι τη ποιοτική και φτηνή μουσική και ταινεία να την υποστηρίζουμε, αγοράζοντάς τη. Ιδίως μουσική που προέρχεται από μικρούς και όχι τόσο διάσημους καλλιτέχνες. Άντε να κλέψεις τη Μαντόνα, πές δεν θα της λείψουν κιόλας. Αλλά ένα μικρό ελληνικό συγκρότημα που παλεύει για να βγάλει έναν δίσκο και να γίνει γνωστό μέσα από αυτόν, και μας αρέσει η μουσική του, καλό είναι να το στηρίξουμε. Όπως επίσης και όσες ταινείες βγαίνουν με πλούσιο παρελκόμενο και μας αρέσου φυσικά. Έτσι θα δείξουμε και στις εταιρείες ότι αν μας δείξουν ότι μας σέβονται, θα κερδίσουν και αυτές. Και τέλος πρέπει να μάθουμε ότι τίποτα στη ζωή δεν είναι τσάμπα. Αρκεί να αξίζει. Όταν κάτι το κρατάμε στα χέρια μας και το χαιρόμαστε, τότε αξίζει να δώσεις λίγα χρήμματα για αυτό. Ακόμα και αν στερηθείς δυό-τρεις καφέδες. Όποιος π.χ. έχει πάρει την extended συλλογή του άρχοντα, καταλαβαίνει τη διαφορά μεταξύ αυτών και μερικών μερικών γραμμένων dvd που θα καταλήξουν σε χάρτινες θήκες σε μια γωνιά. Θα μπορούσα να γράψω δεκάδες ακόμα πράγματα, αλλά νομίζω ότι ήδη έχω γίνει κουραστικός.Η ουσία λοιπόν είναι μία. Μπορεί η πειρατεία να μην είναι κλοπή με την έννοια που την παρουσιάζει η RIAA στα διαφημιστικά της κλιπάκια, αλλά και εμείς έχουμε αποκτήσει πια μια νοοτροπία να τα θέλουμε όλα τζάμπα και αυτό δεν είναι και ότι καλύτερο.Ας δείξουμε στην κάθε εταιρεία , ότι όταν μας σέβονται , τους σεβόμαστε και μείς. Αλλιώς ότι και να κάνουνε οι εταιρείες, μα και τον ίδιο το πρωταγωνιστή να σου δίνουν δώρο μαζί με την ταινεία, εμείς θα είμαστε κολλημένοι με την αντιγραφή....
Πριν κλείσω, θα ήθελα να θίξω κάτι τελευταίο. Τα κλειδώματα. Τα θεωρώ παντελώς γελοία, διότι παρεμποδίζουν το νόμιμο χρήστη. Έχω κάθε δικαίωμα να πάρω αντίγραφο του προιόντος, όπως επίσης να το αναπαράγω σε οποιαδήποτε συσκευή θελήσω. Το να μου απαγορεύει π.χ. η sony να κάνω mp3 ένα cd για να το ακούσω σε δικό της κιόλας mp3οφωνό της, είναι το λιγότερο αστείο.
Στο δεύτερο μέρος θα σας μιλήσω για την πειρατεία λογισμικού. Ελπίζω με λιγότερα λόγια και το συντομότερον δυνατό....